Hoe kunnen we helpen?

In de Reken Maar! methode gebruiken we getalbeelden (of kwadraatbeelden) om de waarde van getallen visueel voor te stellen. Dit is gebaseerd op de adviezen van vele wiskundedidactici. 

Hoe helpt dit bij het leren begrijpen van getallen? 

Getalbeelden bieden een concrete voorstelling van de waarde van een getal. In eerste instantie kunnen kinderen de getallen synchroon tellen, maar de vorm van de getalbeelden moedigt hen aan om dit snel los te laten.  

Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat het menselijk oog (en brein) groepen van maximaal vier items tegelijk kan herkennen. Zo krijgen bijvoorbeeld groepjes van 1 stip (een punt), 2 stippen (een deur), 3 stippen (een haak), 4 stippen (een raam) namen. Dit helpt kinderen de getallen te automatiseren en hun waarde te begrijpen (bijv. “Ik zie 1 raam en een stip, dat is het getalbeeld van 5”). 

Hoe worden getalbeelden gebruikt voor bewerkingen? 

Wanneer we bewerkingen uitvoeren, verwijderen we de witruimte tussen de stippen. Deze weergave noemen we “rekenbeelden”. Deze zitten ook als kaartjes in de rekendoos. Om bewerkingen uit te voeren, kunt u de rekenbeelden tegen elkaar leggen (optellen) of uit elkaar trekken (aftrekken). 

Zijn er andere hulpmiddelen die getalbeelden ondersteunen? 

Ja, er is een voorleesverhaal, “De schatten van Renée en Beer”, waarin de verschillende getallen en hun waarde concreet worden voorgesteld (bijv. “één” is 1 fles, “vijf” is de vingers van een handschoen). Met behulp van een telliedje wordt de getallenrij ingeoefend. 

Zijn er andere benaderingen dan getalbeelden? 

Ja, er zijn andere benaderingen zoals het rekenen met staafjes (Cuisenaire), het rekenen op getallenassen (Stoffelen), de kralenketting (Treffers), het rekenrek (Treffers), de rekenwaag of rekenbalans, het rekenmannetje, enzovoort. Deze methoden hebben hun eigen voor- en nadelen en kunnen op het juiste moment worden ingeschakeld. 

Waarom heeft Reken Maar! gekozen voor getalbeelden? 

Ongeveer 20 jaar geleden heeft Vlaanderen de kwadraatbeelden weer in ere hersteld, en daarom hebben we besloten om ze te gebruiken in Reken Maar!. De belangrijkste voordelen van getalbeelden zijn dat ze eenvoudig te herkennen zijn zonder tellen, flexibel kunnen worden opgesplitst, en gemakkelijk kunnen worden omgezet naar een tienstructuur. Bovendien is wetenschappelijk en door ervaring aangetoond dat het inprenten van deze getalbeelden vlot verloopt en dat kinderen deze beelden intern kunnen oproepen en er mentaal mee kunnen werken. 

Conclusie 

Er zijn didactici die pleiten voor één soort rekenmateriaal, maar we geloven dat het belangrijk is om het juiste materiaal op het juiste moment in te schakelen. Elk materiaal heeft zijn beperkingen. We raden aan om te experimenteren, ‘trial and error’ toe te passen en je eigen conclusies te trekken. Op deze manier neem je je eigen leerproces in handen.